چندی پیش خبر ارائه سرویس های نقشه گوگل (Google Map) و سرویس زمین گوگل (Google Earth)، سر و صدای زیادی در بین خبرگزاریها و سایت های خبری اینترنتی به پا کرد. سرویس هایی که کاربر می تواند به کمک آنها از طریق ارتباطات و تصاویر ماهواره ای به جستجو در بین نقاط مختلف نقشه بپردازد و اطلاعاتی را از مناطق گوناگون آن کسب کند. اطلاعاتی نظیر موقعیت جغرافیایی، مکان نمای افراد و فروشگا ه ها و بسیاری از اطلاعات مفید و کاربردی دیگر که همه از طریق این سرویس قابل دسترسی هستند.
پس از ارائه این محصولات، شرکت ها و سرویس دهندگان دیگری به فکر ارائه سرویسی مشابه و یا برتر افتادند. یکی از این شرکت ها شرکت مایکروسافت است که از آنجایی که رقابت پایاپایی با شرکت گوگل دارد، سرویسی شبیه به سرویس نقشه گوگل، با نام سرویس زمین مجازی (Virtual Earth MSN) MSN راه اندازی کزده است. در حقیقت چند روز بعد بعد از ارائه سرویس گوگل، مایکروسافت قول داده بود که این سرویس را تا ماه جولای به شبکه عرضه کند. هم اکنون هم به قول خود وفا کرده و این سرویس در اختیار عموم قرار گرفته است. سرویس زمین مجازی، در حال حاضر دوران آزمایشی خود را طی می کند و کارشناسان در حال بررسی و پیدا کردن مشکلات آن هستند.
مکان یابی دقیق
برای استفاده از سرویس زمین مجازی MSN نیاز است که کاربر از سرویس های اینترنت بی سیم سود ببرد. بدین ترتیب که با استفاده از نرم افزارها و فناوری های مکان یاب و موقعیت یاب اینترنتی (Location Finder)، مکان و موقعیت او در نقشه مشخص می شود. البته استفاده از این نرم افزارهای مکان نما نیز، نیازمند به ارتباطات اینترنتی بی سیم است و از طریق این برنامه ها و به کمک سرویس اینترنت بی سیم، موقعیت رایانه و کاربر مشخص می شود. از این پس موقعیت کاربر به طور دایم به سرویس زمین MSN اعلام خواهد شد. یعنی حتی اگر کاربر به موقعیت و یا شهر دیگری سفر کند، در صورتیکه به اینترنت متصل شود، نرم افزار نصب شده بر روی رایانه کاربر، به طور خورکار موقعیت خود را به سرویس اطلاع داده و آن را بر روی نقشه مشخص می کند. بدین ترتیب کاربر می تواند در موقعیت جدید خود، از تمام امکاناتی که در نزدیک او قرار دارد مانند رستوران ها، هتل ها، شرکت ها، و همچنین افراد دیگری که در نزدیکی او قرار دارند و از سرویس زمین MSN استفاده می کنند، با خبر شود. البته در حال حاضر این سرویس فقط به کاربران مناطق آمریکای شمالی و مرکزی و همچنین برخی کشورهای اروپایی محدود می شود. هنوز برای کاربران آسیایی و ایرانی کاربرد ندارد. گرچه این بدین معنی نیست که شما نمی توانید از آن استفاده کنید. در حقیقت به علت عدم کامل بودن نقشه ها فقط کاربران مناطق ذکر شده می توانند موقعیت خود را در نقشه مشخص کنند.
تفاوت با سرویس گوگل
شاید این سوال برای خیلی ها پیش آید که چه تفاوتی بین سرویس مایکروسافت و گوگل وجود دارد؟ آیا این دو سرویس مشابه یکدیگر هستند و یا اینکه کدامیک بر دیگری برتری دارد؟
سرویس های زمین گوگل و زمین MSN هر یک دارای محاسن و معایبی هستند و بدین ترتیب نمی توان آنها را مشابه یکدیگر دانست. به عنوان مثال برای استفاده از سرویس زمین گوگل، کاربر نیاز است که یک برنامه و نرم افزار با حجم بالا را دانلود کند که نصب این نرم افزار، در صورت وجود ارتباط اینترنتی مطلوب، حدود 10دقیقه طول می کشد و کاربر پس از نصب این نرم افزار می تواند از نقشه و امکانات آن استفاده کند. در صورتیکه برای استفاده از سرویس MSN نیاز نیست این مراحل طی شود. فقط کافیست کاربر به آدرس اینترنتی مراجعه کرده و از طریق نرم افزار اینترنتی رایگان سایت به گشت و گذار در نقشه ماهواره ای MSN بپردازد.
یک تفاوت بسیار مهم بین سرویس های زمین گوگل و زمین MSN، بار گذاری مجدد تصاویر در MSN است. به عنوان مثال در هر دو سرویس منطقه خاصی را جستجو شده است.در هر دو سرویس نصویر ماهواره ای با کیفیت و سرعت تقریبا مشابهی در اختیار کاربر قرار می گیرد. البته سرعت بالا آمدن تصویر در هر دو سرویس کم است. در این حال اگر کاربر بخواهد منطقه ای از آن تصویر را بزرگنمایی کند، در سرویس گوگل همان تصویر دریافتی، بزرگ شده و دوباره از طریق ماهواره تصویر جدیدی دریافت نمی شود. ولی در سرویس MSN برای بزرگ کردن تصویر، جزئیات تصویر دوباره بارگذاری می شود و تصویر جدید در مقابل کاربر قرار می گیرد. البته این کار باعث می شود که در هنگام بزرگ کردن تصاویر سرویس گوگل سریع تر از MSN عمل کند. از طرف دیگر تصاویری دریافتی از سرویس گوگل، بیشتر به یک عکس شباهت دارند. در حالی که تصاویر MSN طبیعی تر بوده و حالت سه بعدی دارند.
منبع: سافت پدیا

همیشه پشت شیشه مغازه های کامپیوتری با کلماتی مثل رایت سی دی یا تعمیر کامپیوتر مواجه شده ایم ولی با رایت و یا تعمیر فلاپی نه!!
ولی چنین چیزی امکان پذیر است و راه حل مشکل خیلی از کاربران است که هنوز با فلاپی دیسک ها سر و کار دارند.
نرم افزار Win Image یکی از نرم افزارهایی است که برای انجام کاراهای مختلف روی فلاپی دیسک ها تهیه شده است. توسط این نرم افزار می توانید از روی فلاپی دیسک ها مانند سی دی یک Image تهیه کنید و از روی آن Image روی فلاپی های مختلف کپی کنید.
همچنین توسط این نرم افزار می توانید یک فایل اجرایی از Image فلاپی خود بسازید و برای کپی فلاپی اولیه بر روی فلاپی های دیگر تنها با کلیک بر روی فایل اجرایی ساخته شده و بدون نیاز به نصب نرم افزار Win Image فایلهای مورد نظر بر روی فلاپی های دیگر کپی خواهند شد. از این نرم افزار می توانید برای فرمت (پاک) کردن فلاپی های خود نیز استفاده نمایید.
این نرم افزار دارای قدرت بیشتری در این کار نسبت به ویندوز است و بیش از 95 درصد از فلاپی هایی که توسط ویندوز قادر به فورمت شدن نیستند براحتی با این نرم افزار فورمت می شوند.
حجم این نرم افزار 500 کیلوبایت است و می توانید نسخه ای از آن را از اینجا دانلود کنید.
با نسخه جدید فرهنگ لغات بابیلون، امکان ترجمه فارسی بع انگلیسی نیز فراهم شده است
کار ترجمه از جمله کارهایی است که از ابتدای پیدایش زبانهای مختلف وجود داشته و تا به حال ادامه دارد و در آینده نیز ادامه خواهد داشت. یکی از عمومی ترین راههای ترجمه کلمات از زیانی یه زبان دیگر استفاده از دیکشنری است که دیکشنریهای حجیم در جلدهای مختلف تا حد زیادی جوابگوی این نیاز ما هستند. ولی اگر استفاده ما با یک زبان جز زبان مادریمان زیاد باشد و بخواهیم مدام به دیکشنری مراجعه کنیم مدت زمان بسیار زیادی از وقت ما را می گیرد و بسیار خسته کننده است در عصر حاضر برای جلوگیری از این مشکل می توان از دیکشنری های موجود در کامپیوتر استفاده کرد که به جای این که بخواهیم وقتمان را صرف ورق زدن دیکشنری کنیم تا معنای کلمه مورد نظر خود را بیابیم، براحتی آن کلمه را در دیکشنری موجود در کامپیوتر وارد نموده و معنی آن را مشاهده می کنیم. ولی این هم جوابگوی تمامی خواسته های ما نیست و در برخی موارد مخصوصا در استفاده از خود کامپیوتر و یا گشت و گذار در سایتهای اینترنتی، باز هم نیازمند یک دیکشنری هستیم ولی دیکشنری که از موارد قبل هم کمتر وقت ما را بگیرد و نیازمند تایپ کلمه در آن نباشیم. یکی از اولین و قدرتمند ترین دیکشنری هایی که این قابلیت را به دیکشنری خود اضافه نمود نرم افزار معروف Babylon است.
همه زبان ها در کلیک موس شما
این نرم افزار یک دیکشنری با حجم بسیار کم در مقایسه با دیکشنری های دیگر است و تمامی زبانهای دنیا را در خود جای داده است. با این نرم افزار ترجمه لغت از هر زبان به زبان دیگر برای شما مهیا می شود و تنها با یک کلیک در هر بخشی از محیط ویندوز که باشید می توانید معنای کلمه مورد نظر خود را مشاهده کنید. این نرم افزار با بهره گیری از تکنولوژی ocr کلمات را از هر جای ویندوز حتی از روی تصاویر، خوانده و معنی آن را به شما می دهد و امکان تر جمه لغات فارسی به انگلیسی است.
دیکشنری فارسی به انگلیسی
همانطور که می دانید این نرم افزار دارای یک نرم افزار کمکی با نام Babylon Glossary Builder است که تمامی کاربران سراسر دنیا می توانند دیکشنری های مختلفی را برای زبانها مختلف به آن اضافه کنند. به تازگی 2 دیکشنری فارسی به انگلیسی نیز توسط آقایان هاشم تاتاری و عباس اسلامی به مجموعه دیکشنری های مخصوص فارس زبانان این نرم افزار اضافه شده است. نام این دو دیکشنری HmT و Ourstat است.
دیکشنری اول شامل 44846 لغت و دیکشنری دوم شامل 43745 لغت است.
نرم افزار بابیلون با یک کلیک در هر جای ویندوز معنای انگلیسی کلمات فارسی را نیز در اختیار شما قرار می دهد.
نکته جالب در دیکشنری های فارسی به انگلیسی ارائه شده برای این نرم افزار پشتیبانی نسبی آنها از قابلیت ترجمه با یک کلیک است. بدین شکل که وقتی شما بر روی کلمات فارسی نیز کلیک کنید و دیکشنری فعال شود در 80 درصد از موراد به طور خودکار کلمه مورد نظر را خوانده و معنی آن را به شما نمایش می دهد. اما در برخی اوقات نیز قادر به شناسایی کلمه نیست و حروف آن را به صورت جابجا در دیکشنری وارد می کند. که در این صورت شما می توانید خودتان کلمه مورد نظر را در کادر مربوطه که در نرم افزار موجود است وارد کنید و معنی انگلیسی آن را مشاهده نمایید. این نرم افزار علاوه بر ترجمه لغت از زبانی به زبان دیگر دارای امکاناتی همچون تبدیل مقیاس ها، تبدیل نرخ ارز و ... نیز است. برای استفاده از دیکشنری های مختلف این نرم افزار می توانید به سایت سازنده آن یعنی بابیلون مراجعه نمایید و با ورود به بخش Dictionaries Glossaries به دانلود دیکشنری مورد نظر خود بپردازید. در این بخش با جستجوی کلمه farsi در بخش جستجوی موجود می توانید به دیکشنری های مخصوص فارسی زبانان که شامل دیکشنری های انگلیسی به فارسی، دو دیکشنری فارسی به انگلیسی، یک دیکشنری روسی به فارسی است دسترسی پیدا کنید. در آخر نیز لینک دانلود نرم افزار بابیلون، نرم افزار ساخت دیکشنری برای بابیلون و لینک دانلود دو دیکشنری فارسی به انگلیسی این نرم افزار را برای شما قرار داده ایم:
http://www.babylon.com/files/babylon50setup.exe
http://www.babylon.com/files/builder.exe
http://info.babylon.com/glossaries/C47B/HmT_farsi_to_English_Glossar.BGL
http://info.babylon.com/glossaries/AE05/Ourstat_Farsi_to_English_Dic.BGL
جهت نصب این نرم افزار به صورت کامل نیز می توانید از نام و سریال زیر استفاده کنید:
Name: People
License Code: 4BECA202B9C8963E
نویسنده: امیر عصاری
مهم ترین ویژگی ای که این برنامه ها را از سایر محصولات ارتباطی تحت وب متمایز میسازد در دسترس قرار دادن افراد در یک ارتباط سریع و آسان است .امروزه این برنامه ها آنگونه در زندگی روزمره ما جا گرفته اند که حتی فرهنگ و زبان مختص به خود را دارند و جزیی از زندگی نسل کنونی شده اند.
با توجه به اهميت اين موضوع پنجشنبه گذشته خبر داديم که بالاخره بعد از کلی حرف و حدیث که دامنه آن حتی به 2 سال قبل کشیده میشود، گردانندگان غول جستوجوی جهان، گوگل سرویس مسنجر خود موسوم به Google Talk را برای استفاده کاربران ارائه کردند.
Google Talk که از 24 آگوست در دسترس است ترکیبی از فناوری تلفن شبکهای و شبکههای مسنجر است و بر مبنای سرویس پست الکترونیک Gmail که از مارس 2004 راهاندازی شد، طراحی شده است وهمچون سایر محصولات گوگل این برنامه هم ظاهری ساده دارد و با حجمی معادل 900 کیلوبایت که در 3 دقیقه دانلود می شود رقیب جدیدی برای یاهو مسنجر شده است .نسخه کنونی برای نصب نیاز به ویندوز 2000 یا XP یا سرور2003 دارد .
نسخه های سیستم عامل های دیگر نیز بزودی عرضه خواهد شد .
مشخصات گوگل تاک :
Sign in : گوگل تاک برای ورود از اکانت جیمیل استفاده میکند . همچنین دوستان شما با اکانت جیمیل در لیست اضافه می شوند. در ضمن هنگام نصب از شما میخواد که برنامه Gmail Notifier رو پاک کنید ، چون این برنامه خودش کار چک کردن ایمیل های شما رو انجام میدهد .
چت گفتاری : فقط با داشتن یک میکروفن و یک اسپیکر شما قادر به صحبت با دوستانتان در محیط گوگل تاک هستید. گوگل ادعا میکند که کیفیت صدای رد و بدل شده در بخش گفتگویی برنامه تاک از کیفیت صدای منشی تلفن شما بالاتر است.
اضافه کردن دوستان : برای اضافه کردن دوستان در لیست خودتان باید اکانت جیمیل آنها را در بخش invite وارد کنید . اگر دوستتان Gmail ندارد ایمیل معمولی او را وارد کنید . با اینکار یک دعوت نامه جی میل از دعوت نامه هایی که در جی میل خود دارید ، برای او ارسال میشود و او با عضویت در جیمیل، برنامه تاک را نیز میتواند دانلود کند و شما را به لیست دوستانش بیافزاید .
وقتی دوستی را در لیست اضافه کنید ، تا وقتی که او اجازه افزودن اسمش را در لیست شما نداده ، کلمه invite جلوی نام او در گوگل تاک شما دیده میشود .
Status : در این مسنجر در کنار اسم دوستانتان آیکون های رنگی ای دیده میشود که هر کدام معنی خاصی دارد و دوستانی هم که کنار اسمشون آیکون ندارند یعنی هنوز برنامه talk رو نصب نکرده اند .
معانی آیکون های رنگی کنار اسامی افراد بشرح زیر است :
* سبز : یعنی آنلاین
* زرد : یعنی بیکار (Idle)
* قرمز : یعنی مشغول (busy)
* طوسی : یعنی آفلاین
امنیت : متن مکالمات نوشتاری و مکالمات هنوز بصورت رمز نگاری شده (encrypted) رد و بدل نمی شود . اما طبق گفته گوگل در نسخه نهایی این برنامه ، تماس ها بصورت رمزنگاری شده در بین کاربران مبادله خواهند شد. توسط این مسنجر شما 3 امکان ارتباط با دوستان خود را در اختیار دارید :
1- گپ آنلاین
2-ارسال ایمیل با کلیک روی آیکون M برای دوستتان
3- تماس شنیداری با کلیک روی آیکون Å
این برنامه هنوز نسخه بتا است و فقط برای محیط ویندوز و به زبان انگلیسی ارائه شده است . اما گوگل بدنبال عرضه این مسنجر در محیط های همچون لینوکس و مکینتاش نیز است. همچنین امکان گفتگو با کاربران دیگر مسنجر ها از امکاناتی است که احتمالا در آینده به این برنامه افزوده خواهد شد.
نقاط ضعف برنامه تاک :امکان تغییر فونت در نسخه کنونی برنامه تاک و آفلاین گذاشتن برای دوستان هنوز فراهم نیست . در ضمن گوگل درباره استفاده از تصاویر ویدئویی وب کم هنوز صحبتی نکرده است و احتمالا این گزینه ها نیز در نسخه نهایی اضافه خواهد شد.
برای دانلود این برنامه به سایت گوگل در آدرس http://www.google.com/talk/ مراجعه کنید
منبع: http://www.hamvatansalam.com
به گزارش شرکت سازنده آنتی ویروس sophos یک هکر ویروسی طراحی کرده که دوست داران موسیقی را هدف قرار داده و فایل های MP3 را از روی سیستم آلوده و پاک می کند.
پژوهشگران امنیت شرکت sophos اعلام کردند:
این ویروس با نام Nopir.B شناخته می شود و از طریق ارتباط networks peer-to-peer(ارتباط یک به یک) منتشر می شود و به گفته محققان به نظر می رسد که از فرانسه شروع به تکثیر خود کرده است.
این ویروس طوری طراحی شده که خود را به شکل یک برنامه کپی DVD های قفل دار معرفی می کند و از این طریق کاربران ناآگاه که به دنبال این قبیل برنامه ها هستند را فریب می دهد. بعد از نصب این ویروس بر روی سیستم فعال شده و تمامی فایل های MP3 موجود بر رئی سیستم را حذف می کند.
شرکت sophos اعلام کرد که به نظر می رسد هدف طراح این ویروس، جلوگیری از کپی غیر قانونی فایل های موسیقی باشد. ویروس Nopir.B افرادی را هدف قرار داده که به نظر می رسد قوانین کپی رایت را نقض می کنند ولی با این حال این ویروس نمی توانند بین فایل های غیر مجاز و کپی شده موسیقی و فایل های قانونی تمایزی قائل شود.
منبع: http://www.sophos.com
مدتی است که شرکت های برتر اینترنتی و ارائه دهندگان سرویس های اینترنتی نظیر یاهو، گوگل و مایکروسافت مسیر فعالیت های خود را به این جهت تغییر داده اند که ارتباطات اینترنتی را به داخل تلفنهای همراه افراد بکشانند. اگر به خبر گزاری هایی که در زمینه IT فعالیت می کند، سری بزنید خواهید دید که هر هفته یک خبر در زمینه ارتباط شرکت های اینترنتی و یک از تولید کنندگان و سرویس دهندگان تلفن همراه، جزو تیترهای مهم آن خبرگزاری ها است. به عنوان مثال چندی پیش شرکت گوگل یرویسی را برای استفاده از موتور جستجو برتر خود در گوشی های تلفن همراه ارائه داد. حالا هم خبرهای مبنی بر ارتباط و همکاری موتور جستجوی یاهو و شرکت موتورلا به گوش می رسد.
از قرار معلوم، تیمی از متخصصین دو شرکت، برای طراحی و تولید یک محصول مشترک که iRadio نام دارد، تشکیل شده است که بزودی کار خود را آغاز خواهند کرد. محصولی که قرار است طراحی شود، وسیله ای است که کاربران می توانند به کمک آن و استفاده از خطوط پر سرعت اینترنتی به امکاناتی نظیر استفاده از سرویس موتور جستجوی یاهو، دریافت و ارسال نامه های الکترونیکی و همچنین استفاده از سرویس پستی یاهو و نیز استفاده از کانال های رادیویی و پخش آنلاین فایل های صوتی و تصویری از طریق سرویس های موسیقی موجود در شبکه دسترسی داشته باشند. البته به احتمال فراوان از طریق این محصول می توان به طور مستقیم با سرویس جستجو و دانلود موسیقی یاهو (Yahoo Music) نیز ارتباط داشت و دریافت فایل های صوتی را از طریق آنها انجام داد. شرکت های موتورلا و یاهو قصد دارند که iRadio را تا پایان سال میلادی 2005 به بازار ارائه کنند. پیش بینی می شود که این محصول قابلیت هایی شبیه iTune، محصول تولید شده توسط شرکت اپل را داشته باشد. البته بعید به نظر می رسد که iRadio توان مقابله با iTune را داشته باشد. زیرا در شرایط موجود iTune در بین کاربران اینترنتی طرفداران زیادی پیدا کرده است و یاهو و موتورلا برای مقابله با آن راه بسیار سختی را در پیش رو دارند.
منبع: هفته نامه کلیک
شرکت بزرگ گوگل در حال به روز رسانی نرم افزاری است که قول آن را مدتها پیش داده بود. این نرم افزار جستجوگر، علاوه بر اینترنت، درایورهای رایانه های شخصی را هم جستجو می کند. این برنامه در حال حاضر کاملا مجانی است و برای جستجو اطلاعات مورد در خواست کاربر و برای گرفتن اطلاعات شخصی افرادی که به اینترنت متصل هستند، طراحی شده و روز دوشنبه همین هفته، به صورت نسخه بتا(آزمایشی) برای استفاده عموم عرضه شده است.
بعد از این که شرکت گوگل و یاهو اعلام کرده بودند که می خواهند از چنین پروژه ای بهره برداری کنند، مورد انتقادهای فراوانی قرار گرفتند.
این برنامه گوگل امکانات پیچیده دیگری نیز دارد. مثلا علاوه بر موارد فوق با داشتن پنجره هایی به نام سایدبار، حاضر یا غایب بودن و اطلاعات افرادی را که به اینترنت متصل هستند، مشخص می کند. به گفته نیک هیل بهتال، مدیر بخش دسکتاپ شرکت گوگل، این پنجره برای افراد مبتدی بسیار به کار می آید. در ضمن می شود این سایدبار را بصورت انتخابی مرتب کرد.
بهتال می گوید: بر خلاف اعتقاد بعضی ها که گمان دارند این امکان سبب لو رفتن اطلاعات شخصی کاربران می شود، اطلاعات مربوط به تشخیص هویت افراد، به هیچ وجه بیرون انتقال پیدا نمی کند و کاربران می توانند این اطلاعات را برای جلوگیری از لو رفتن اطلاعات شخصی شان گلچین کنند.
این برنامه چندین ابزار برای سافتن اطلاعاتی دارد که چندین سال است در شبکه ها و درایورهای رایانه های داخلی مدفون شده است. همچنین در این سایدبار گزینه ای وجود دارد که حتی اوت لوک میل کاربران را هم مورد جستجو قرار می دهد که یافتن همه این اطلاعات از طریق اینترنت و توسط برنامه جدید شرکت گوگل یعنی جستجو گر گوگل دسکتاپ2 انجام می گیرد و جالب این که همه این اطلاعات تنها با تایپ کلمه مورد نظر کاربر انجام و ظاهر می شود.
هدف بعدی شرکت گوگل، رمز دار مردن این برنامه و محافظت از آن و در اختیار قرار دادن این برنامه برای افراد عضو شده است.
این نرم افزار فقط در محیط ویندوز 2000 و XP کارایی دارد و Mac OS X را پشتیبانی نمی کند.
منبع: آسوشیدپرس
گوگل که مالک بزرگترین موتور جستجوگر اینترنتی دنیاست در حرکتی تازه برای ترقی حوزه های فعالیت خود در امور تجاری اقدام به ایجاد بخش واسطه گران اینترنتی نموده است و این امکام جدید را به سرویس محبوب تبلیغاتی AdWords خود اضافه کرده است.
یک تامین کننده خدمات IT در چین سرویس AdWords گوگل را به صورت محلی برای کارهای تجاری کوچک راه اندازی کرده است. در چنین واسطه ها به ایجاد منابع سرشار برای موتورهای جستجو کمک شایانی کرده اند. بر اساس گزارش مرکز تحقیقات تجاری iSearch تقریبا نیمی از عایدی موتورهای جستجو به جیب واسطه ها و آژانسهای تبلیغاتی ای می رود که آگهی ها را بر روی میزبانهای خود قرار می دهند. کل عایدی موتورهای جستجو از بابت تبلیغات در سال 2004 چیزی در حدود 1.25 بیلیون یوآن بوده است که 640 میلیون آن به عنوان حق کمیسیون به دلالان و آژانسها پرداخت شده است. البته این آژانسهای تبلیغاتی چندان هم در زمینه تبلیغات اینترنتی خبره نیستند و به طور تخصصی فقط در زمینه وب فعالیت ندارند و چه بسا اگر تخصص تر به این مقوله پرداخته شود سود بیشتری نصیب شرکتهای دست اندر کار خواهد نمود. پیش بینی می شود در سال 2007 تبلیغات اینترنتی بازاری 62.5 بیلیون یوآنی را از آن خو.د کند. اما به رغم سردمداری گوگل در امر تبلیغات به شیوه جدید در وب، گوگل با در اختیار داشتن تنها 19.1 درصد از کل بازار در مقایسه با سهم 37.4 درصدی شرکت بایدو و 32.2 درصدی یاهو، دارای مقام سوم است. به همین دلیل به تازگی گوگل توجه بسیاری به بازارهای چینی دارد و قصد دارد پایه های بنای تجاری خود را در چین مستقر کند. اما با محکوم شدن مهندس لی از کارشناسان مایکروسافت که قصد داشت به گوگل بپیوندد این امر کمی دچار مشکل شده است و با وجودی که لی ادعا مرده است که زمینه همکاریش با گوگل متفاوت از فعالیتهای سابقش در مایکروسافت می باشد اما باز هم این ادعا از سوی دادگاه پذیرفته نشد و "لی" بعد از استعفا از مایکروسافت باید حداقل یک سال صبر کند تا اجازه ملحق شدنش به گوگل صادر شود!
محققان امنيتي گزارش کرده اند نقص جديدي که هنوز براي آن وصله اي منتشر نشده است و در هنگام نصب برنامه هاي آفيس و Visual Studio بروز مي کند مي تواند منجر به بوجود آمدن مشکلات جدي براي کاربران IE شود.
نفوذگران با استفاده از اين نقص مي توانند کنترل کامپيوتر آسيب پذير را بدست بگيرند. اين نقص توسط FrSIRT (French Security Incident Response Team) در يک هشدار امنيتي در روز چهارشنبه منتشر شد. اين شرکت تحقيقاتي مي گويد اين کار با نصب کدهاي مخربي از روي يک صفحه وب با استفاده از خطاي خرابي حافظه در فايلي که توسط برنامه هاي آفيس و Visual studio منتقل مي شود حاصل مي گردد.
FrSIRT مي گويد هرچند که اين حمله مي تواند بوسيله اجراي فايلي در مرورگر IE صورت گيرد اما تنها سيستمهايي آسيب پذيرند که شامل فايلي به نام Msdds.dll هستند. FrSIRT همچنين مي گويد که هنوز براي اين آسيب پذيري وصله امنيتي صادر نشده است.
به گفتهRuss Cooper تحليلگر ارشد امنيت اطلاعات Cybertrust فايل Msdds.dll متعلق به نرم افزاري است که براي سفارشي کردن برنامه هاي آفيس بر روي ويندوز نصب شده است.
Cooper معتقد است که اين فايل بر روي تعداد زيادي از سيستمهاي ويندوز نصب نشده است. او ميگويد من نسبت به اين آسيب نگراني خاصي ندارم. او همچنين ميافزايد من شکي ندارم که اين فايل با استفاده از CD کامل برنامه آفيس در نسخه حرفه اي منتقل شده است اما اينکه به صورت خودکار در هنگام نصب آفيس بر روي سيستم نصب شود احتمال بسيار پاييني دارد.
نه مايکروسافت و نه FrSIRT نتوانستند بگويند که اين فايل به صورت پيشفرض با برنامه آفيس و Visual Studio بر روي سيستم نصب مي شود.
موارد سوء استفاده
سخنگوي مايکروسافت در روز سه شنبه گفت که اين شرکت هنوز به موردي از سوء استفاده از اين نقص برخورد نکرده است و گزارشاتي که وجود دارد در مورد سوء استفاده از نقص پيشين موجود در IE است که مايکروسافت در نهم آگوست براي آن وصله امنيتي صادر کرد.
به گفته Dan Hubbard مدير ارشد شرکت امنيتي Websense در حدود 12 وبسايت شناسايي شده اند که از نقص موجود در IE که در انتقال فايلهاي JPEG مي باشد براي نفوذ به سيستم کاربران استفاده مي کنند. اگر کاربراني که هنوز وصله هاي امنيتي موجود را بر روي ويندوز خود نصب نکرده اند به اين وبسايتها بروند ممکن است ويندوز آنها دچار اشکال شده و يا اينکه مي توانند کاري کنند که با اجراي نرم افزاري اجازه دسترسي هکرها را به سيستم خود فراهم آورند.
به دليل اينکه کاربران ابتدا بايد فريب خورده و به اين وبسايتها کشانده شوند و بر روي لينکي از آنها کليک کرده تا امکان سوء استفاده را براي حمله کنندگان فراهم آورند، اين نقص به اندازه کرمي که در مورد سيستم plug-and-play ويندوز بود و به تعداد زياد در هفته اخير گزارشات آن به گوش رسيد، خطرناک محسوب نمي شود.
Hubbard مي گويد هکرها به طور فزاينده اي در حال بهره برداري از IE به جاي پست الکترونيک هستند به قصد اينکه کنترل سيستم کاربران را بدست گيرند و به آنها ضربه بزنند. او مي گويد در سال گذشته ما شاهد گرايش قوي به سمت وبسايت هايي بوده ايم که به عنوان دامي از طرف نفوذگران مورد استفاده قرار گرفته اند. پست الکترونيکي به اندازه اي که قبلا راه خوبي براي آلوده کردن کاربران به ويروسها بود حالا اين گونه نيست.
سخنگوي مايکروسافت بيان نکرد که آيا اين شرکت طرحي دارد که براي اشکال امنيتي Msdds.dll وصله امنيتي صادر کند يا نه اما در روز سه شنبه مايکروسافت يک توصيه امنيتي که در مورد اين اشکال بحث مي کرد را منتشر کرد. اين توصيه امنيتي را که شامل مواردي پيشنهادي براي کاربران است مي توانيد در لينک زير ببينيد :
http://www.microsoft.com/technet/security/advisory/906267.mspx
هشدار FrSIRT را در مورد اين نقص در لينک زير موجود است :
http://www.frsirt.com/english/advisories/2005/1450
هشدار موسسه SANS در مورد اينکه چگونه مي توانيد فايل Msdds.dll را چک کنيد نيز در لينک زير آمده است :
http://isc.sans.org/diary.php?date=2005-08-18
منبع: تبیان
امروز گوگل نرمافزاری را که از اوایل هفته وعده آن را داده بود،عرضه کرد، نرمافزار google talk.
گرچه گوگل امروز به طور رسمی این نرمافزار را منتشر کرده ولی علاقمندان و مشتاقان از دیروز با ترفندهای مختلف وارد این سیستم شدهاند.به طور مثال به این صفحه بروید و بعضی از ترفندهای ابداعی را ببینید.
برای دانلود google talk با حجم 900 کیلوبایت به اینجا بروید.
در صفحه اول این صفحه میخوانیم:
میگویند صحبت کردن ارزان است،گوگل میگوید صحبت کردن باید رایگان باشد.google talk شما را قادر میسازد که با دوستانتان صحبت کنید یا به رایگان پیام فوری برایشان بفرستید،در هر زمانی و در هر جایی در جهان.google talk اینها را به شما تقدیم میکند:
انتخاب:انتخاب کنید که در تماسهایتان، چه زمانی و چگونه می خواهید ارتباط برقرار کنید:با میل،پیام رسان فوری و یا مکالمه.
کیفیت:از طریق کامپیوترتان صحبت کنید، ولی این احساس را خواهید داشت که صدای دوستانتان را از خود اتاقتان میشنوید.
راحتی:تماسهای gmail شما در google talk لود میشود،پس به آسانی انجام یک کلیک می توانید دوستانتان را اینوایت کنید و یا با آنها صحبت کنبد.
google talk در مرحله بتا است و به اسم کاربری و پسورد gmail نیاز دارد.
منبع: یک پزشک
تا چه حد از اهميت امنيت اطلاعات مطلعيد؟ اصلا آيا چيزي براي حفاظت داريد يا خير؟ پاسخ به اين پرسش هر چه باشد, بايد بدانيد كه امروزه اصولا بايد از خود, اسناد و مدارك و اموالتان محافظت نماييد. در دنياي امروز كه كامپيوتر بخش لاينفكي از آن را در بر ميگيرد, امنيت اطلاعات يكي از اصول بديهي است. در پاسخ به كاربران تازه كار (يا احتمالا كساني كه وقعي به اين امور نمينهند) به نمونهاي اشاره ميكنم:
ميدانيد كه در سراسر جهان, بيشمار شركتهاي ريز و درشتي وجود دارند كه معاملات و خريد و فروشهاي خود را از طريق اينترنت انجام ميدهند. حال فرض كنيد كه شخصي (به هر حال با ميزاني از اطلاعات كامپيوتري و نه لزوما يك هكر زبردست)، بتواند از طريق اينترنت (كه پر است از هزاران هزار حفره امنيتي) و يكي از حفرههاي آن، وارد سايت شركتي مانند شركت فروشگاههاي زنجيرهاي «وال مارت» آمريكا شود. بديهي است كه چنين شخصي وقت طلايي به دست آمده را صرف جستجو براي خريد كالاي مورد نظر خود نخواهد كرد, بلكه يكراست به سراغ چيزي ميرود كه هدفش از نفوذ به آن سايت بوده است؛ و به اين ترتيب در مدت كوتاهي خواهد توانست ميليونها دلار به جيب بزند (درآمد شركت فروشگاههاي زنجيرهاي «وال مارت» فقط در سال گذشته، بنا به گزارش منتشر شده در ماهنامه Fortune ، 2 ميليارد و 586 ميليون دلار بوده است).
اينجاست كه بحث امنيت اطلاعات پيش ميآيد، و اينجاست كه تمامي شركتها (از مايكروسافت تا بانكهاي امن ايراني!) ساليانه ميليونها دلار براي حفظ و كسب امنيت بيشتر هزينه ميكنند, و اينجاست كه دهها غول سختافزاري و نرمافزاري در جهان, از راه همين دلارهاي عزيزي كه شركتها به آنها پرداخت ميكنند, به درآمدهاي ميلياردي ميرسند.
1. هدف از اين مقاله
هدف از اين مقاله آن نيست كه روشهاي تخصصي حفاظت از اطلاعات را به شركتها بياموزد. هدف, كاربران بيآزار خود ماست و حفاظت از آنها, در برابر هك شدن و آلودگي به انواع ويروسها و كرمها, اسبهاي تروا و اسپمها. در اين راستا مايلم تا يكي از بهترين نرمافزارهاي دنياي كامپيوترهاي شخصي را به شما معرفي نمايم, نرمافزاري اسپانيايي كه در رقابت تنگاتنگ با شركتهايي چون McAfee, Symantec و Trend Micro است.
وقتي كه در بسياري از زمينههاي فنآور اطلاعات، روي آسيا حساب ويژهاي باز ميكنند, تنها به خاطر نخبگان ايراني نيست!؛ بلكه به چنين شركتهاي فعال و خلاقي هم توجه ميكنند).
2. Panda چيست؟
Panda مجموعه بستههايي امنيتي است كه توسط شركت اسپانيايي Panda Software عرضه ميشود. كاربران باسابقه قطعا در ساليان پيش، از ضد ويروس پاندا استفاده كردهاند. آن ضد ويروس به اسكن دقيق همه چيز، از حافظه سيستم گرفته تا فايلهاي چند رسانهاي مشهور بود و قاعدتا محبوب درصد قابل توجهي از كاربران.
اينك, نظر به رشد روزافزون استفاده از اينترنت و اينكه ديگر در بسياري از نقاط جهان بسياري از مردم يا به طور دائم, و يا در ساعات زيادي از شبانه روز به اينترنت متصلند, شركت هم قارهاي ما, همان ضد ويروس را به همراه بستهاي شامل مجموعه برنامههاي حفاظت از اطلاعات در اينترنت (از ضد اسپم گرفته تا ديوار آتش) ارائه داده است. نام اين بسته نرمافزاري پرقدرت و توانمند Panda Platinum Internet Security است كه هم اينك نگارش 8 آن به كاربران عرضه ميشود.
توجه: جدا توصيه ميكنم اين بسته را تهيه كنيد. اكنون كه نمايندگيهاي فروش پاندا در ايران داير شدهاند, حيف است كه هنوز هم از روش تهيه برنامهها به صورت قفل شكسته استفاده كنيد.
توضيح خارج از متن اصلي مقاله – اضافه شده توسط نويسنده:
در هنگام نگارش اين مقاله، نمايندگي فروش پاندا در ايران شركت ايمن رايانه پندار (تلفن : 8733693-021) است و شما خوانندگان گرامي ميتوانيد بر حسب نياز كاري خود، يكي از نسخههاي آن را تهيه فرماييد.
3. نگاهي به رابط كاربري و ساختار برنامه
از يك شركت ضد ويروس سازي، ابدا انتظار نميرود كه براي محصول خود پوسته بسازد! (مثل برنامههاي چند رسانهاي كه داراي پوستههاي «Skin» متعدد و انتخابي هستند). در عوض همگان خواستار قدرت و امنيت بيشتر در سايه چنين برنامههايي هستند. برنامه پاندا نيز با تكيه بر اين اصل, تقريبا از همان رابط كاربري و ساختار نگارشهاي پيشين بهره ميبرد (شكل 1). در حقيقت آنچه آشكارا بدان توجه شده، ارتقاي تواناييهاي برنامه بوده است و بس.
4. بررسي امكانات برنامه و روش استفاده از آنها
به بخش اصلي اين مقاله خوش آمديد! يك راست برويم سر اصل مطلب:
پس از نصب برنامه، شمايل آن در System Tray كامپيوتر شما نمايان ميشود. اگر روي آن كليك مضاعف كنيد (دابل كليك)، پنجرهاي به نام Automatic Antivirus Protection Settings باز ميشود كه اطلاعات و تنظيمات كلي برنامههاي موجود در بسته امنيتي پاندا را در اختيارتان ميگذارد. به طوري كه جلوي نام تمامي برنامههاي نصب شده، جعبه انتخاب Enabled و جلوي نام تمامي برنامههاي نصب نشده، عبارت Not Installed نوشته شده است (شكل 2).
نكته (1) : وجود جعبه انتخاب Enabled در اصل براي مواقعي است كه نميخواهيد پاندا فعاليتهاي اينترنتي شما را مانيتور كند (جهت حفاظت از خود شما!). مثلا ميدانيد كه برنامه مشهور Sub Seven كه از آن براي هك كردن و در اختيار گرفتن كنترل سيستم قرباني استفاده ميشود، داراي چند اسب تروا و ويروسهايي موسوم به Backdoor است. در حالت عادي، يعني زماني كه پاندا در حال مانيتورينگ سيستم شماست، به محض اجراي Sub7، برنامه هشدارهاي متوالي نسبت به وجود انواع ويروس, كرم و اسب تروا در سورس كد Sub7 ميدهد و كليه منابع دسترسي به Sub7 را (چه به صورت آشكار و چه از راههاي برنامه نويسي) بلوكه ميكند.
در چنين حالتي است كه يك هكر كاربلد و ماهر، به سادگي وارد اين قسمت ميشود و جعبه انتخاب Enabled مقابل گزينههاي لازم را بر ميدارد.فراموش نكنيد كه اگر در زمره افرادي كه در نكته بالا به آنها اشاره شد نيستيد, همواره مانيتورينگ پاندا را فعال نماييد (كه به صورت پيش فرض فعال است). در ادامه مقاله اين پنجره مهم را بيشتر مورد بررسي قرار ميدهيم.
نكته (2): براي دسترسي به پنجره اصلي برنامه، روي شمايل پاندا در System Tray كليك راست نموده و از منوي باز شده گزينه Open Panda Platinum Internet Security را كليك كنيد.
همانگونه كه ميبينيد, پنجره اصلي برنامه، مبتني بر كد رابط كاربري ساده Windows XP نوشته شده است. بنابراين مشكلي براي سازگاري و انطباق با يك رابط كاربري پيچيده و حرفهاي نخواهيد داشت. منوي آشناي سمت چپ نيز پنجره حاوي 5 گزينه است:
4-1. Home
اين گزينه صفحه فعلي پنجره را نمايش ميدهد, كه حاوي اطلاعاتي راجع به كليه برنامههاي نصب شده و نصب نشده پاندا بر روي سيستم است. از همين طريق (و نيز به وسيله پيغامهاي جهنده، كه در مورد آنها سخن خواهيم گفت)، ميتوانيد مطلع شويد كه چه برنامههايي را نصب كرده و چه برنامههايي را نصب نكردهايد، و كدام برنامهها از مجموعه برنامههاي بسته امنيتي پاندا، در حافظه فعال هستند.همچنين ميتوانيد از لزوم به روز كردن برنامه خود (به خصوص بانك اطلاعاتي ضد ويروسهاي پاندا) در اولين فرصت ممكن آگاه شويد.
4-2. Full Scan
اين گزينه، مديريت ضد ويروس پاندا را در اختيار دارد. با كليك روي آن، صفحه جديدي باز ميشود كه حاوي 2 كليد اصلي است:
4-2-1. On-Demand Scans (اسكنهاي دستي)
اين كليد حاوي زيركليدهايي براي اسكن كامل كامپيوتر توسط كاربر است: زيركليد نخست (Scan the whole System) تمامي هست و نيست كامپيوتر شما (و حتي منابع متصل به آن، از قبيل دوربين ديجيتال و وبكم, تلفن همراه و MP3MAN و...) را پويش ميكند.گزينه دوم، با صرف نظر از حافظه كامپيوتر و ديگر منابع گفته شده در بالا, تنها ديسك سخت شما را در جستجوي ويروسها, كرمها, اسبهاي تروا و كدهاي مخرب ميگردد.گزينه سوم, تنها به اسكن پوشه My Documents ميپردازد، و گزينه چهارم تنها درايو ديسك فلاپي را ميپويد.گزينه آخر اما, خود يك زيركليد مهم است. به وسيله آن ميتوانيد دقيقا مكانهايي را كه احتمال ميدهيد حاوي فايلهاي ويروسي باشند، (مانند پوشههاي محل ذخيره سازي فايلهاي اشتراكي برنامههاي گوناگون) مورد جستجو قرار دهيد, و به اين وسيله در وقت خود نيز صرفهجويي كنيد. به عنوان مثال گزينه نخست اين زيركليد, Memory است كه اگر آن را انتخاب كنيد, پاندا تنها حافظه كامپيوتر را اسكن ميكند و بس.
4-2-2. Scheduled Scans (اسكنهاي زمانبندي شده)
اين كليد حاوي برنامههاي زمان بندي براي اسكن كامپيوتر شماست. يعني اينكه در اين قسمت ميتوانيد زمانهايي را براي اسكن كامپيوتر (يا بخشهايي از آن) به صورت روتين تعيين كنيد:
زيركليد نخست، حافظه كامپيوتر را در هر بار راهاندازي و شروع به كار، اسكن ميكند. گزينه دوم تمامي محتويات كاري برنامه مشكلآفرين و اغلب دردسرساز Outlook را مورد پويش قرار ميدهد (برنامهاي كه تخمين زده ميشود بيش از 80% حملات ويروسهاي ارسال انبوه، از طريق حفرههاي آن روي ميدهد).
نكته (1) اضطراري : در صورتي كه از فايروالهاي قوي و ضدويروسهاي مطرح و به روز استفاده نميكنيد، توصيه ميشود هيچ گاه از Outlook استفاده نكنيد. واقعيت آن است كه با استفاده از اين برنامه ضعيف و شكننده، تابلوي خوشآمدگويي به هكرها و ويروسنويسان را جلوي در ورودي كامپيوتر خود نصب كردهايد. گرچه مايكروسافت ضمن ارائه مكرر پسدستورها و كدهاي رفع اشكال براي آن، اكيدا اين موضوع را رد ميكند، اما به هر جهت بهتر است به جاي اين برنامه واقعا مايوس كننده از نظر امنيتي، سعي كنيد از برنامه قدرتمند Eudora استفاده كنيد. ضمن آنكه طي اسكنهايي كه به همراه دوستان روي برنامه خوشچهره IncrediMail انجام داديم, به اين نتيجه رسيديم كه اين برنامه نيز داراي حفرههاي متعددي است كه كار نفوذ به كامپيوتر را بسيار ساده ميكند. اما به دليل دامنه اندك كاربران آن, عملا هيچ گاه حملاتي از طريق حفرههاي IncrediMail انجام نميشود و از اين لحاظ حتي چنين برنامهاي هم بر برنامه Outlook ميچربد و برتري دارد. در هر حال اگر هنوز Outlook را (به عنوان جزئي از Microsoft Office) نصب نكرده و مورد استفاده قرار ندادهايد, خدا را شكر كرده و از آن دوري كنيد، و اگر از زمره كاربران بيشمار Outlook Express هستيد, سريعا استفاده از آن را متوقف كنيد و E-Mail Client ديگري براي خود دست و پا كنيد. (نظر شخصي نگارنده)
نكته (2): اگر ميخواهيد اسكنهاي زمانبندي شده را فعال كنيد, كافي است روي هر يك از آنها كليك راست كرده و از منوي باز شده، گزينه دوم را انتخاب نماييد. سپس در صفحه Edit Job دكمه Schedule را كليك كنيد و در پانل باز شده بر مبناي سليقه و نياز خود، يكي از گزينههاي زمان بندي اسكن را انتخاب نماييد.
4-2-3. تعريف اسكنهاي جديد
بر روي هر يك از 2 كليد موجود در صفحه Full Scan كليك راست كنيد و تنها گزينه منوي باز شده را انتخاب كنيد. در اينجا ميتوانيد اسكن جديدي را تعريف نماييد. برنامهاي كه با اين كار اجرا ميشود، Wizard for creating a new scan job نام دارد و به شما كمك ميكند تا اسكن جديد تعريف كنيد. ضمنا كافي است پس از زدن دكمه next، در صفحه بعد روي دكمه Add كليك كنيد و بخشهايي از كامپيوتر خود را (كه مايليد در هنگام اجراي اسكن تعريف شده، پويش شوند) انتخاب كنيد.پس از انجام اين كار و كليك روي دكمه next، در صفحه بعد ميتوانيد تنظيمات اسكن را, با كليك روي دكمه Settings انجام دهيد (كه در بخشهاي بعدي اين مقاله، به تفصيل در مورد چگونگي آن سخن خواهيم گفت).همچنين ميتوانيد با فعال كردن جعبه انتخاب I want this job to be performed frequently و كليك روي دكمه Schedule، اسكن تعريف شده را زمان بندي كنيد. مراحل بعد, شامل انتخاب يك نام مناسب و گويا براي اسكن تعريف شده و تاييد نهايي كار ميباشد.
4-3. Automatic Protection
همان پانلي است كه با كليك مضاعف روي شمايل پاندا در سيني نوار وظيفه باز ميشود.
4-4. Quarantine
در معني و لفظ، همان قرنطينه خودمان است. ماجرا از اين قرار است كه فايلهاي آلودهاي كه در جريان اسكن يافته ميشوند, و پاندا نميتواند آلودگي آنها را رفع نمايد, به پوشهاي به همين نام در پوشه محل نصب برنامه منتقل ميشوند و تحت كنترلهاي مخصوصي قرار ميگيرند تا موجب گسترش آلودگي نشوند.
محتويات صفحه Hospital – Quarantine كه از كليك روي اين گزينه نمايش داده ميشود, در واقع ابزارهايي براي كنترل اين پوشهاند.
نكته: ميتوانيد در قسمت تنظيمات برنامه، مكانيزم انتقال فايلها به اين پوشه را تغيير دهيد, و كاري كنيد كه فايلهاي آلوده بلافاصله پس از كشف و بدون هيچ اقدام ديگري به اين پوشه منتقل شوند, و يا اصلا اين ويژگي را غيرفعال كنيد.
4-5. Services
صفحه حاصل از كليك روي اين گزينه، داراي گزينههاي زياد و مهمي است. گفتني است كه تمامي گزينههاي اين بخش، تنها براي كاربراني است كه برنامه را خريداري كردهاند (اين قسمت كاري به كار استفاده كنندگان از نسخههاي قفل شكسته برنامه ندارد):
4-5-1. Update Panda Platinum
اين قسمت ضد ويروس پاندا را از طريق دانلود اطلاعات لازم از وب سايت شركت Panda Software به روز ميكند. توصيه ميكنيم حتما به طور مرتب و در فواصل كوتاه مدت، اين گزينه را اجرا كنيد و سيستم خود را در برابر جديدترين ويروسها بيمه كنيد.
4-5-2.Internet Tech Support
با كليك روي اين قسمت، به بخش پشتيباني فني سايت شركت ميرويد و اگر پرسش يا مشكل شما در زمره موارد عادي و متداول در كار با برنامه باشد، پاسخ پرسش يا راه حل مشكل خود را در اين بخش خواهيد يافت.
4-5-3.E-Mail Technical Support
اگر پرسش يا مشكل شما با مراجعه به بخش پشتيباني فني وب سايت شركت مرتفع نشد, ميتوانيد موضوع را از طريق پست الكترونيك با متخصصين شركت در ميان بگذاريد.
4-5-4. Suggestion Box
آيا پيشنهاد يا انتقادي نسبت به عملكرد برنامه داريد؟ شما ميتوانيد نظرات خود را با كليك روي اين گزينه, و ورود به بخش صندوق نظرات و پيشنهادها، در وب سايت شركت مطرح كنيد.
(درد دل: چنين گزينهاي را معمولا هرگز نميتوانيد در هيچ برنامه ايراني پيدا كنيد.ما طوري از برنامههايمان در برابر انتقادهاي مطرح شده دفاع ميكنيم، كه در هرگونه انتقاد يا پيشنهاد سازندهاي را (به قول يكي از دوستان برنامهنويسم, در رحمت را) به روي خود ميبنديم. اين گونه است كه شركتها محصولات خود را در بازخورد با مخاطب عيبيابي ميكنند و نسبت به تكميل برنامههاي خود اقدام ميكنند...)
4-5-5. Panda Bulletins
همانگونه كه از نامش پيداست, با كليك روي اين گزينه ميتوانيد در سرويس بولتنهاي خبري پاندا ثبتنام كنيد. به اين ترتيب ميتوانيد به سرعت از آخرين تحولات امنيتي در جهان مجازي, به روز كنندههاي جديد براي پاندا و نيز از جديدترين ويروسهاي منتشر شده به همراه تشريح روشهاي مبارزه با نفوذ آنها و نيز انتشار جديدترين به روز كننده بانك اطلاعاتي ضدويروس آگاه شويد.
4-5-6.(Send Suspicious Files (SOS Virus
آيا فايلهايي داريد كه (با وجود تاييد پاك بودن آنها توسط ضدويروس پاندا) باز هم به دليل عملكرد عجيب آنها، به پاك بودن آنها مشكوكيد؟ اگر اينگونه است, اين بخش براي شماست.
4-5-7.Virus Info area of the website
با انتخاب اين گزينه، به بخش معرفي ويروسها در وب سايت برنامه وصل ميشويد و ميتوانيد اطلاعاتي مفيد راجع به انواع ويروسهاي قديمي و جديد, به همراه آخرين اخبار از انتشار ويروسهاي جديد و تحليلهاي امنيتي را يكجا به دست آوريد. توصيه ميكنم حتما به اين قسمت سر بزنيد.
4-6. مروري بر گزينههاي ديگر
توضيح: اين گزينهها را ميتوانيد در قالب دكمههايي در بالاي پنجره اصلي ببينيد. توجه كنيد كه در مورد گزينه Settings در بخش بعد سخن خواهيم گفت.
4-6-1. Update
به سادگي فايلهاي به روز كننده برنامه را از اينترنت گرفته و نصب ميكند.
4-6-2. Report
اين گزينه بسيار مفيد, ليستي از آخرين درخواستهاي ورودي/خروجي برنامههاي نصب شده و نيز آخرين حملات انجام شده به كامپيوتر (و صد البته بلوكه شده از سوي پاندا) را نمايش ميدهد. اگر تمايل داريد كه اين گزارش را به صورت فايلي در كامپيوتر نگهداري كنيد، در پنجره باز شده روي دكمه Export كليك كنيد تا ليست را در فايلي متني ذخيره كند.ضمنا اگر ميخواهيد گزارش را چاپ كنيد, روي دكمه Print كليك نماييد. اگر هم ميخواهيد مورد به خصوصي را در گزارش بيابيد, روي دكمه Find كليك كنيد. اگر به دلايلي ترجيح ميدهيد گزارش را حذف نماييد, روي دكمه Delete كليك كرده و از پنجره پيغام، دكمه Yes را برگزينيد (اين كار پنجره Report را ميبندد)؛ و در نهايت, اگر ميخواهيد تنها موارد خاصي در گزارش ليست شوند, دكمه Filter را كليك كنيد و مطابق ميل و نياز خود، يكي از گزينهها را انتخاب كنيد.
4-6-3. Virus list
اين گزينه مفيد, پنجرهاي بسيار مفيدتر را باز ميكند! در اين پنجره ميتوانيد ليست تمامي ويروسهاي قابل شناسايي از سوي پاندا را يافته و اطلاعات مختصري درباره آنها و خصلت آلوده كنندگيشان به دست آوريد. براي اطلاعات بيشتر ميتوانيد به وب سايت برنامه مراجعه كنيد و نيز در بولتن خبري پاندا (آنگونه كه گفته شد) ثبت نام نماييد.
4-6-4. Help
اين منو، حاوي گزينههاي ويژه كمك به كاربران و نيز معرفي برنامه است:
گزينه نخست را كه كليك كنيد؛ در اين حال به وب سايت برنامه خواهيد رفت و ميبايست اطلاعات نوشته شده روي بسته خريداري شده، به همراه آدرس پست الكترونيكي خود را وارد كنيد. دقايقي بعد، نامهاي به صندوق پست الكترونيك شما فرستاده ميشود كه حاوي User name و Password شماست. با وارد كردن اين اطلاعات به برنامه، ميتوانيد از سرويسهاي بخش Services (كه به تفصيل در مورد آنها سخن گفتيم) استفاده نماييد. بديهيترين مزيت خريد برنامه, امكان به روز نمودن بانك اطلاعاتي ويروسها براي مقابله با خطرات جديد است؛ بلاستر و ساسر را كه فراموش نكردهايد؟ گزينه دوم نيز، برنامه Help پاندا را اجرا ميكند. مطالعه (حتي اجمالي) آن را به همه توصيه ميكنيم.
گزينه سوم, همان What's this? معروف برنامه نويسان است: آن را انتخاب ميكنيد تا نشانهگر ماوس شما به يك علامت پرسش هم مجهز شود! اينك با اين نشانهگر جديد، روي هر جزئي از برنامه كه برايتان پرسشبرانگيز است كليك كنيد تا اطلاعاتي سريع و اجمالي را در مورد آن به دست آوريد.گزينه چهارم، زيرمنويي حاوي پيوندهايي به فايلهاي به روز كننده, بولتنهاي خبري و فروشگاه اينترنتي پاندا (مخصوص خريد برنامه) است. همچنين ميتوانيد با گزينه آخر به وب سايت شركت وصل شويد.
گزينه پنجم, پنجرهاي حاوي پاسخ متداولترين پرسشهايي است كه معمولا براي كاربران پاندا پيش ميآيد. شما هم به احتمال بسيار زياد پاسخ پرسش خود را در اين بخش خواهيد يافت (توجه: چنانچه اين بخش به شما كمكي نكرد, و بنا به دلايلي نتوانستيد از بخش كمكهاي Online وب سايت پاندا كه طريقه استفاده از آن توضيح داده شد، استفاده كنيد, ميتوانيد پرسشهاي خود را از طريق نشاني پست الكترونيك نوشته شده در ابتداي مقاله, با من (نگارنده مقاله) در ميان بگذاريد، گرچه فكر نميكنم با توجه به سيستم Help و پشتيباني قدرتمند پاندا، به اين كار نيازي پيدا كنيد.گزينه ششم, گزينهاي بسيار مفيد است, كه علاوه بر تشريح روشهاي امنيتي مبارزه با نفوذگران و انواع كدهاي مخرب (ويروسها, كرمها, اسبهاي تروا, Dialerها و...) نكاتي مفيد و كاربردي براي استفاده هر چه بهتر از بسته امنيتي پاندا به شما ميآموزد.مطالعه دقيق اين قسمت را اكيدا به همه كاربران پاندا توصيه ميكنم.اما گزينه آخر, معرفينامه پاندا است كه اطلاعاتي مختصر و رسمي راجع به برنامه و شركت طراح, تاريخ اعتبار كپي رايت برنامه و مواردي از اين قبيل را مطرح ميكند.به طور كلي (علي رغم استفاده از سيستم متعارف Microsoft HTML Help), ميتوان به سيستم Help اين برنامه امتياز 8.5 از 10 را داد (آن 1.5 امتياز نداده هم به خاطر آنكه با توجه به بعد امنيتي اينترنت, نياز بود كه منابع بيشتري از Help برنامه به صورت Online، به همراه بستههاي كمكي رايگان، ارائه و عرضه ميشد).
4-7. مروري بر Settings برنامه
اين قسمت در بهبود عملكرد برنامه بسيار موثر است. براي دسترسي به آن، روي دكمه Settings كليك كنيد.
4-7-1. General
اين بخش شامل گزينههاي عمومي تنظيمات برنامه است. در اينجا جعبه انتخاب قاب Periodic Self-Diagnosis را فعال كنيد. اين باعث ميشود كه برنامه همواره فعال بودن مانيتورينگ خود را زير نظر داشته باشد. جعبه انتخاب قاب بعدي, در هنگام اسكن، حافظه سيستم را به طور مناسب بين برنامههاي ديگر تقسيم ميكند (صرف نظر از حافظه مورد نياز خود)، تا افتي در سرعت عملكرد برنامهها و سيستم ايجاد نشود.
جعبه انتخاب قاب سوم نيز درايو ديسك فلاپي را در هر بار روشن و خاموش كردن كامپيوتر (بدون در نظر گرفتن وجود فلاپي در آن) اسكن ميكند. قاب آخر هم حاوي جعبه انتخابهايي است كه فعال نمودن آنها موجب اسكن كردن تمامي e-mailها و پايگاههاي داده (از نوع لوتوس) در سرورها، توسط پاندا ميشود.
4-7-2. Update
اگر در اين زبانه، جعبه انتخاب Enable Automatic Updates فعال باشد (همانگونه كه از نامش پيداست), برنامه (در هنگام اتصال به اينترنت) به طور خودكار به روز كنندهها را از اينترنت دريافت و نصب ميكند. جعبه انتخاب بعدي Notify me when…)) اگر فعال شود، در هر بار بهروزرساني، شما را از اين امر مطلع ميسازد.البته قاب User ID بسيار مهم است. چرا كه اگر User name و Password را (به طريقي كه گفته شد) به دست نياوريد، و در فيلدهاي اين قاب وارد نكنيد, نه تنها نميتوانيد برنامه ضدويروس پاندا را به روز كنيد, كه امكان استفاده از ديگر سرويسهاي بخش Services را نيز از دست ميدهيد. در قاب بعدي نيز ميتوانيد تعيين نماييد كه فايلهاي به روز رساني را از كجا نصب ميكنيد.اگر بسته امنيتي پاندا را از نمايندگيهاي رسمي شركت پاندا تهيه كرده باشيد, معمولا در سيدي نصب برنامه (يا در يك سيدي همراه آن) آخرين به روز كنندهها (در هنگام توزيع برنامه) را خواهيد يافت كه در اين قاب با دادن آدرس ميتوانيد آن به روز كنندهها را نصب كنيد. براي دفعات بعد هم ميتوانيد از اينترنت براي به روز سازي برنامه استفاده نماييد.
4-7-3. Sounds
شايد شما هم مانند نگارنده، به استفاده از اصوات براي درك مفاهيم و انجام كارهايتان عادت داشته باشيد. در اين صورت در اين زبانه ميتوانيد هر كاري را كه در پانل Sounds and Audio Devices انجام ميداديد, انجام دهيد.
4-7-4. Restrictions
اگر در هنگام نصب برنامه، Supervisor Password براي پاندا تعريف كرده باشيد, در هنگام كليك روي اين زبانه، بايد آن واژه رمز را وارد كنيد. در اينجا ميتوانيد همين عمل رمزگذاري را به ديگر بخشهاي برنامه نيز تعميم دهيد (به خصوص، مناسب براي كاربراني كه از IP Address ثابت استفاده ميكنند). همچنين ميتوانيد واژه رمز را تغيير دهيد.
4-8. امكانات ديوار آتش پاندا
امكانات ديوار آتش بسته امنيتي پاندا، به اندازه كافي براي مصارف شخصي مناسب هستند (سرورها از بسته امنيتي پاندا مخصوص سرورها استفاده ميكنند كه امكاناتي مناسب آنها ارائه ميكند).
4-8-1. Firewall Protection
اين همان ديوار آتش پانداست. اين لايه امنيتي به خوبي از شما در برابر انواع حملات خارجي و نيز حملات داخلي (مانند كاري كه اسبهاي تروا انجام ميدهند) حفاظت ميكند.
4-8-2.Anti-Spyware Protection
ابتدا لازم است مفهوم برنامههاي جاسوسي (Spy ware) يا جاسوسافزار را توضيح دهيم. برنامههاي جاسوسي، برنامههايي هستند كه غالبا به صورت پنهاني به همراه برنامههايي كه از اينترنت دريافت ميكنيد، بر روي سيستم شما نصب ميشوند و تمامي فعاليتهاي شما را در اينترنت، به سازندگانشان گزارش ميدهند. البته اين كار بيشتر جنبه بازاريابي دارد و آنها به وسيله نوشتن و توزيع جاسوسافزارها ميتوانند بفهمند كه شما معمولا در وب به دنبال چه موضوعاتي هستيد و مطابق با علايق شما، آگهيهايي را براي شما ارسال ميكنند. اما به هر حال اين موضوع ذاتا مخرب و ناپسند است. در حقيقت تعدادي از صاحبان اين برنامهها، ليستهايي را كه از موضوعات مورد علاقه كاربران و IP Address و نشاني پست الكترونيك آنها جمع كردهاند، به صاحبان سايتهاي پورنوگرافيك و يا به مديران شركتها ميفروشند (به دسته نخست براي جلب مشتري استفاده از موضوعات مستهجن، و به دسته ديگر براي آنكه كارمندان خاطي و يا فاسدالاخلاق خود را يافته و مورد توبيخ يا اخراج قرار دهند).
در اينجا لازم است كه تعدادي از مشهورترين نرمافزارهايي كه به همراه خود يك يا چند جاسوسافزار را نصب ميكنند، معرفي نماييم؛ برنامههايي مانند:
Kazaa Media Desktop – Limewire – GetRight – Download Accelerator و نيز تقريبا تمامي Screen Saverهايي كه از اينترنت دانلود و نصب ميكنيد. البته برنامهاي مانند GetRight اصولا نصب اين برنامهها را به شما اطلاع ميدهد و حتي به شما امكان ميدهد كه از نصب جاسوسافزارها خودداري كنيد (برنامههاي جاسوسي نصب شده به همراه GetRight كاملا قانوني هستند و اطلاعات خصوصي شما را به هيچ فرد يا نهاد حقيقي و حقوقي نميفروشند, اما همه كه اين قدر با انصاف نيستند!). مثلا برنامه بيمعرفتي مانند Limewire نيز نصب خود را منوط به نصب جاسوسافزارها ميكند و در هنگام اجرا هم بدون هيچ گونه نظارتي از شما و يا تذكر و گوشزدي در رابطه با كاري كه انجام ميدهد، هر كاري كه بخواهد ميكند: از گزارش فعاليتهاي شما گرفته، تا به اشتراكگذاري خصوصيترين فايلهايتان!
اما در اين ميان, ويژگي Anti-Spyware Protection از دانلود و نصب چنين برنامههايي (و نه لزوما برنامههايي كه جاسوسافزارها به همراه آنها نصب ميشوند) جلوگيري ميكند و اگر پيش از نصب پاندا چنين برنامههايي را به روي سيستم خود سوار كردهايد, كليه فعاليتهاي آنها را بلوكه ميكند.
4-8-3.Anti-dialer Protection
در مورد اين مفهوم هم بايد حتما توضيح دهيم:
اگر تا به حال، از روي كنجكاوي هم كه شده، سري به سايتهايي كه خدمات گوناگوني را در ازاي پرداخت وجه و يا عضويت پولي ارائه ميدهند، زده باشيد، حتما ميدانيد كه اين سايتها اكثرا پولي هستند و در اكثر موارد براي عضويت در آنها بايد شماره كارت اعتباري خود را در فرم ثبت نام وارد كنيد. بعضي از آنها شماره حساب بانكي شما را مطالبه ميكنند و بعضي ديگر هم برنامههايي به حجم 40-30 كيلوبايت در اختيار شما ميگذارند كه با دانلود و اجراي آنها, سيستم شروع به گرفتن شماره دفتر سايت آنها ميكند (در حقيقت شما به جاي آنكه از كارت اعتباري يا حساب بانكي خود مايه بگذاريد، ميبايست پول مكالمه تلفني با خارج كشور را بدهيد).به چنين برنامههاي واقعا خطرناكي، كه گاه خود را به شدت در تمامي نقاط سيستم تكثير ميكنند، اصطلاحا Dialer (تماس گيرنده) گفته ميشود. با اين مقدمه, آشكار است كه ويژگي Anti-Dialer ديوار آتش پاندا، چه كار ميكند!
4-8-4.Anti-Spam Protection
اين يكي به هيچ توضيحي نياز ندارد, چرا كه Spam درد مشترك همه ماست! نامههاي الكترونيك ناخواستهاي كه گاه شكل Bomb Mail به خود ميگيرند و افزون بر صندوقهاي كوچك پست الكترونيكي كاربران, در نهايت حتي Mail Serverها را هم از كار مياندازند. پاندا به سادگي چنين هرزنامههايي را بلوكه و حذف ميكند.
4-8-5.Web Content Filtering
آيا در خانه شما افراد ديگري هم از كامپيوتر استفاده ميكنند؟ اگر صاحب فرزند هستيد، پاسخ شما به اين پرسش به احتمال بسيار زياد، مثبت است. طبيعتا به جز شما، ديگر كاربران كامپيوتر شما نيز (يا كامپيوترهاي منزل شما) از اينترنت استفاده ميكنند.
يكي از بخشهاي مهم اينترنت, وب است كه حقيقتا (بر اساس مطالب مطرح شده در آن) يك شمشير دولبه است. يعني هم ميتوان از آن براي امور آموزشي, خبري و سرگرمي (موسيقي, فيلم, چت و…) و نيز فنآوري اطلاعات (IT) بهره برد, و هم ميتوان به سرعت در غرقآبه سايتهاي مبتذل و ارتباط با افراد خطرناك از طريق چت, پست الكترونيك و گروههاي خبري بيسروته فرو رفت. بديهي است كه شما قطعا نميخواهيد كودكانتان در اين راه به ناكجاآباد بيافتند. اينجاست كه موضوع فيلترينگ سايتها و پايگاههاي سرويسدهي مبتذل در اينترنت مطرح ميشود.
توجه: اين كار به طور قطع براي حفظ و نگهداري و تربيت كودكان الزامي است, گرچه انجام آن را در مورد نوجوانان توصيه نميكنيم كه عملا نتايجي منفي به همراه دارد. بنا به متن سخنراني يك استاد معتبر روانشناسي خارجي (در يك وبلاگ تخصصي), تنها 10% نوجوانان به وسيله افراد خانواده خود (به ويژه پدر و مادر) در زمينه مسائل جنسي اطلاعات كسب ميكنند. اين يعني آن كه 90% اين افراد در بيرون از منزل با اين مقوله آشنا ميشوند و خود شما بهتر ميدانيد كه اگر اين اطلاعات، از افراد ناصالح و فاسد كسب شود، تا چه حد خطرناك و خانمان سوز است.
مطمئن باشيد تنها وب سايتها و FTP سايتها داراي چنين خطراتي نيستند. از يك برنامه اشتراك نظير به نظير (Peer to Peer = P2P) مانند Kazaa يا iMesh نيز ميتوان به سادگي فايلهاي مبتذل (اعم از عكس يا فيلم و...) را تهيه نمود. حال آنكه حتي مخابرات هم به هزار و يك دليل نميتواند سرورهاي چنين برنامههايي را كاملا فيلتر كند، و اين در حاليست كه هر روز چنين سايتهايي مثل قارچ در اينترنت سبز ميشوند.
به هر روي, پاندا يك فيلتركننده قدرتمند نيز ارائه ميدهد كه به خصوص براي والديني كه كودكان نخبهاي در كار با كامپيوتر و اينترنت دارند مناسب است. چرا كه اين كودكان با كسب كمي مهارت و اطلاعات لازم، به راحتي ميتوانند فيلتر مخابرات و ISPهاي ديگر را دور زده و حتي از وب سايتهاي مبتذل استفاده كنند. حال اگر سد محكمي در پس اين فيلتر شكننده وجود داشته باشد كه مانع از دسترسي آنها به چنين سايتهايي شود, ميتوان از بيخطر و غير مضر بودن آنچه آنان در وب ميخوانند, ميبينند و ميشنوند، تا حد زيادي مطمئن بود.
در واقع با اين ويژگي حتي ميتوانيد امكان استفاده از برنامههاي اشتراك نظير به نظير (P2P) را نيز بلوكه كنيد. اما شيوه كار چگونه است؟
Panda Web Content Filtering يك سيستم فيلترگذاري مبتني بر تعريف دسترسي به منابع براي افراد ميباشد. در هنگام نصب برنامه پاندا، ميتوانيد اين بخش را تنظيم نماييد. اما خود برنامه پيشنهاد ميكند كه اين كار را پس از نصب برنامه و مطالعه Help و آشنايي با امكانات و تواناييهاي برنامه انجام دهيد. چرا كه تعريف Userها براي دسترسي به وب همان و بلوكه شدن آنچه تعيين كردهايد همان؛ و تا رمز را وارد نكنيد هيچ گرهي از كارتان باز نميشود.
در زير با همديگر براي تنظيم اين ويژگي پاندا ميكوشيم:
ابتدا روي پيوند فوق متن (Hypertext) جلوي اين گزينه به نام Install كليك كنيد. در ويزاردي كه آغاز ميشود، روي دكمه next كليك نماييد. سپس رمزي را كه براي مديريت پاندا (در هنگام نصب برنامه) تعيين كردهايد وارد كنيد. در صفحه بعد, دكمه new را كليك كنيد. در پنجرهاي كه باز ميشود، در فيلد User name: نام كاربري استفاده كننده از سرويس فيلتراسيون پاندا را بنويسيد (اين نام كاربري، مثلا ميتواند متعلق به خود شما باشد. در اين صورت فرد ديگري به جز شما، تا رمز را وارد نكند، نميتواند از همه سرويسهاي وب استفاده نمايد.)
سپس در 2 فيلد بعدي، واژه رمز را وارد كنيد. اما فيلد بعدي بسيار مهم است. اينجاست كه ميتوانيد سطح دسترسي را براي كاربران تعيين كنيد. حال روي جعبه فهرست كشويي كليك كنيد و بر حسب نياز خود، يكي از گزينهها را انتخاب كنيد:
گزينه Employee Filter، فيلتر شديدي را براي هر شخص، مثلا كارمندان شركت شما اعمال ميكند. طوري كه تنها و تنها به سايتهايي كه شما تعيين ميكنيد ميتوانند دسترسي داشته باشند.
گزينه Teen Filter، فيلتري مناسب حال نوجوانانتان اعمال ميكند (مثلا سايتهاي بيشمار مربوط به هموسكس (Gay \ Lesbian), اعتياد و خودكشي را بلوكه ميكند).
گزينه آخر (Kids Filter)، نيز فيلتري مطمئن را براي كودكان عزيزتان فراهم ميكند. در هر صورت پس از وارد كردن اطلاعات، روي OK كليك كنيد تا به صفحه اصلي برگرديد. اينجا هم next را كليك كنيد و سپس روي Finish كليك كنيد.
در اينجا به پايان مقاله ميرسيم, اما يك پرسش:
با مطالعه اين مقاله، چه عقيده و احساسي راجع به بسته امنيتي Panda و شركت طراح آن پيدا كردهايد؟ آيا تا به حال نظير امكاناتي را كه اين برنامه ارائه ميدهد, در هيچ برنامه ضدويروس ديگري يافتهايد؟ آيا برنامهاي ضدويروسي را سراغ داريد كه تا اين حد براي فرهنگها، انديشهها, نيازها و سلايق كاربران اهميت و احترام قائل باشد؟ به نظر ميرسد كه برنامه پاندا (در صورت ادامه سياست كاربرمحوري از سوي شركت اسپانيايي پاندا)، به زودي گوي رقابت را در بازار امنيت و حفاظت اطلاعات, از ديگر رقبا خواهد ربود.
همچنين در نظر داشته باشيد كه خريد نسخه اصلي و قانوني آن، سبب ميشود كه با استفاده از امكانات توسعه يافته آن، براي مدت زماني طولاني، از سرويسها، خدمات و به روز رسانيهاي پيوسته و مداوم استفاده كنيد و تا حد ممكن خود را در برابر خطرات و مشكلات ارتباط با شبكههاي كامپيوتري بيمه كنيد.
نویسنده: آرش درویشی
منبع: بانک مقالات آرش درویشی